Sanktuarium w Gietrzwałdzie

Gietrzwałd jest sporą wsią leżącą na pograniczu Warmii i Mazur, w malowniczej okolicy, wśród lasów i zagubionych w nich jezior. Nie wyróżnia się niezwykłą historią ani wspaniałymi zabytkami ale corocznie odwiedza ją przeszło milion pielgrzymów z całej Polski a także z sąsiednich krajów.

Powodem tego zainteresowania jest znajdujące się w Gietrzwałdzie sanktuarium maryjne. Jest to jedyne w Polsce miejsce gdzie objawienia maryjne zostały oficjalnie uznane przez kościół katolicki. Miało do nich dojść w 1877 roku. Matka Boża ukazała się na przykościelnym klonie dwóm dziewczynkom – Justynie Szafryńskiej i Barbarze Samulowskiej, której proces beatyfikacyjny toczy się obecnie. 

Wydarzenia te odbiły się szerokim echem na należących wtedy do Prus Mazurach i Warmii. Matka Boża miała bowiem przemawiać do dziewczynek w jeżyku polskim i do tego w lokalnej gwarze. Obydwie, choć pochodził z ubogich i niewykształconych rodzin doskonale ja rozumiały. Ten fakt spowodował także niechęć zaborcy do propagowania informacji o objawieniach. Obawiano się tego co i tak pociągnęły one za sobą, umocnienia kościoła katolickiego oraz związania go z polskim ruchem patriotycznym.

Wiadomość o objawieniach rozniosła się szybko wśród ludności Warmii i Mazur. W Gietrzwałdzie pojawiać się zaczęli pierwsi pielgrzymi. Wkrótce było ich tak wielu, że stary gotycki kościół nie mógł ich już pomieścić. Wtedy to zdecydowano się na jego rozbudowę. Pochodząca z końca XV wieku budowla została powiększona tak by zachować jej charakter i w naturalny sposób powiązać nową część ze starą. Powstały w ten sposób kościół ma wydłużoną nawę z transeptem i przylegającą od strony przedsionka wysoką wieżą zwieńczoną iglicą. Od 1970 roku nosi on miano bazyliki mniejszej, a trzy lata wcześniej tutejszy obraz Matki Bożej został uroczyście ukoronowany. 

Obraz stanowi centralny punkt gietrzwałdzkiego sanktuarium. Pochodzi on z warsztatu poznańskiego i namalowany został w XVI wieku. W tutejszym kościele znajdował się właściwie od początku swojego istnienia i już wtedy uznawany był za cudowny. Główne uroczystości odpustowe w Gietrzwałdzkim sanktuarium odbywają się w rocznicę objawień 10 września. Połączone są one z diecezjalnym dziękczynieniem za plony i są nie tylko ważną uroczystością religijną ale także społeczną gromadzącą rolników i mieszkańców wsi z całej Warmii.