Kwatera Hitlera Wilczy Szaniec

W zagubionej wśród mazurskich lasów Gierłoży znajduje się jeden z bardziej tajemniczych obiektów z okresu II wojny światowej. To tajna kwatera Hitlera – Wilczy Szaniec. Wybudowany na przełomie 1940 i 1941 roku i w kolejnych latach sukcesywnie rozbudowywany kompleks bunkrów, stanowisk obrony oraz budynków zaplecza był do listopada 1944 roku siedzibą Sztabu Głównego III Rzeszy Niemieckiej. Na jego terenie przebywało około dwa tysiące ludzi.  W tym czasie mieszkali tu oprócz Hitlera także inni najwyżsi przedstawiciele Rzeszy – Martin Borman, Wilhelm Keitel czy Alfred Jodl. 

Wilczy Szaniec to także miejsce najgłośniejszego, nieudanego zamachu na Hitlera, którego dokonał 20 lipca 1944 roku pułkownik Claus von Stauffenberg. Sztab niemieckiej armii przebywał w Gierłoży do listopada 1944 roku. W wyniku zbliżania się frontu wschodniego a wraz z nim armii czerwonej zdecydowano o jego ewakuacji. W styczniu 1945 roku większość obiektów została wysadzona przez wycofujących się Niemców. Zajęty kompleks był rozminowywany do połowy lat pięćdziesiątych. W kolejnych latach stopniowo niszczał i służył jako miejsce pozyskiwania metali, kabli czy kostki brukowej.

Kwatera Hitlera była przez lata celem poszukiwaczy skarbów i miłośników militariów. Chodziły pogłoski o ukrytych w podziemnych, zamaskowanych korytarzach skarbów zrabowanych przez nazistów. Niektóre wskazywały ją nawet jako miejsce ukrycia słynnej bursztynowej komnaty. Obiekt, który opuściło wojsko był niezabezpieczony i stwarzał duże zagrożenie dla poszukiwaczy – amatorów. Od lat dziewięćdziesiątych po Wilczym Szańcu zaczęły być organizowane wycieczki prowadzone przez profesjonalnych przewodników, znających teren i jego ewentualne zagrożenia.

Obecnie na terenie Kwatery oprócz ekspozycji w jednym z bunkrów oraz możliwości zwiedzanie z przewodnikiem otwarto także strzelnicę z replikami niemieckiej broni z okresu II wojny światowej. Organizowane są także przejazdy wozem sztabowym.  

W dawnym budynku Gwardii Przybocznej Działa hotel i restauracja a całość każdego roku przyciąga wielu turystów.