Kanał Elbląski

Kanał Elbląski to jeden z najważniejszych w Polsce zabytków techniki. Jest także najdłuższym w naszym kraju kanałem żeglownym. Łączy on Elbląg z Ostródą, a jego odgałęzienie w Miłomłynie pozwala na przepłyniecie na Jezioro Jeziorak aż do Iławy, natomiast na północ od Elbląga, rzeką o tej samej nazwie dopłynąć można aż do Zalewu Wiślanego lub Kanałem Jagiellońskim do Nogatu i ujścia Wisły do Bałtyku. 

Długość Kanału pomiędzy Elblągiem a Ostródą wynosi 82 kilometry, zaś odgałęzienie do Iławy ma nieco ponad czterdzieści kilometrów. Przeprawa wodna łączy jeziora położone na różnych wysokościach. Różnica poziomów wody wynosi tu około 100 metrów. Z tego powodu podczas budowy zastosowano system śluz pozwalających na wyrównanie poziomu wody. Unikatem w skali Europy jest zespół pięciu suchych pochylni służących do lądowego transportu statków.

Kanał Elbląski zbudowano w połowie XIX wieku. Miał służyć jako szlak komunikacyjny i transportowy łączący Prusy Wschodnie z Bałtykiem. W toku prac dość mocno zmieniono stosunki wodne w całym regionie obniżając wysokość wody w niektórych jeziorach nawet o pięć metrów. Było to konieczne ze względu na sięgające ponad 100 metrów różnice w poziomie wód miedzy początkiem a końcem kanału. 

Wybudowanie Kanały Elbląskiego, nazywanego do 1945 roku Oberlandzkim przyniosło terenom Prus Wschodnich ożywienie gospodarcze. Nową drogą wodną spławiano do Elbląga i dalej do Gdańska przede wszystkim płody rolne. Okres dynamicznej eksploatacji nie trwał jednak z byt długo. Pod koniec XIX wieku rozwój kolei, a następnie transportu samochodowego sprawił, że kanał powoli stracił na znaczeniu i w efekcie przestał być używany. W miejsce użytkowania gospodarczego pojawiło się jednak turystyczne jego wykorzystanie. Pod koniec lat dwudziestych XX wieku pojawiły się pierwsze statki pasażerskie regularnie wożące pasażerów między Elblągiem a Iławą i Ostródą.

Także dziś Żegluga Ostródzko-Elbląska przewozi każdego roku tysiące turystów chcących podziwiać nie tylko wspaniały zabytek techniki jakim jest Kanał ale także przepiękną otaczającą go przyrodę. Funkcjonuje kilka dłuższych i krótszych linii turystycznych, dzięki którym poznać można całą trasę. Rejsy są atrakcją zarówno dla dzieci jak i dorosłych. W końcu nie codziennie można przejechać się statkiem po trawie.