Zespół klasztorno-pielgrzymkowy w Kalwarii Zebrzydowskiej

Sanktuarium w kalwarii Zebrzydowskiej należy do najważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Polsce. To także jeden z najcenniejszych zabytkowych zespołów klasztornych wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Nad niewielką, położoną u stóp Beskidu Małego Kalwarią Zebrzydowską góruje potężna sylwetka manierystyczno-barokowej bazyliki pod wezwaniem Matki Bożej Anielskiej. Powstała ona na początku XVII wieku, za sprawą Mikołaja Zebrzydowskiego, właściciela niedalekich Zebrzydowic na fali mody na budowanie kalwarii mających upamiętniać mękę Jezusa. Zgodnie z duchem epoki całość założenia miała odwzorowywać szczegóły topograficzne okolic Jerozolimy, gdzie znajdowała się prawdziwa Golgota. Do opieki nad kościołem Mikołaj Zebrzydowski sprowadził ojców bernardynów, którzy są gospodarzami sanktuarium do dziś.

Pierwotny kościół wybudowany przez Mikołaja Zebrzydowskiego stanowi prezbiterium obecnej świątyni, którą rozbudowano w ciągu XVII i XVIII wieku w stylu barokowym. W centralnej części prezbiterium znajduje się ołtarz główny z figurą Matki Bożej Anielskiej, która została przywieziona z włoskiego Loreto w 1590 roku przez fundatora kościoła. Z kolei w kaplicy bocznej przylegającej do prezbiterium umieszczony jest łaskami słynący obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej. Oprócz kaplicy Zebrzydowskiego z cudownym obrazem, do głównego korpusu bazyliki przylegają jeszcze dwie inne – Kaplica świętego Antoniego Padewskiego do chóru klasztornego i kaplica Niepokalanego Poczęcia Matki Bożej do nawy głównej.   

Przed bazyliką znajduje się rozległy Plac Rajski, z którego biorą swój początek dróżki kalwaryjskie. Oplatają one wzgórze klasztorne tworząc trzy podstawowe trasy – Dróżki Matki Bożej, Dróżki Pana Jezusa oraz Drogę Krzyżową. To tu przybywający pątnicy odprawiają nabożeństwa kiedy przybywają do Kalwarii. Najwięcej pielgrzymów przybywa tu w dwóch terminach – podczas uroczystości odpustowych 15 sierpnia oraz w Wielkim Tygodniu, kiedy na Dróżkach odprawiana jest inscenizowana Droga Krzyżowa.

W uroczystościach kalwaryjskich uczestniczył od najmłodszych lat Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. Przybywał tu początkowo z ojcem, później samodzielnie z niedalekich Wadowic a gdy został papieżem odwiedzała ja dwukrotnie podczas pielgrzymek do Ojczyzny.