Neolityczna kopalnia krzemienia w Krzemionkach

Świętokrzyskie to rejon, gdzie zobaczyć można najwięcej w Polsce zabytków związanych z czasami przedhistorycznymi. Jedną z nich jest uchodząca za jedną z największych i najważniejszych w Europie kopalń krzemienia pasiastego.  

W epoce neolitu był on najważniejszym towarem eksportowym z tych ziem. Jego właściwości doceniano w całej ówczesnej Europie a narzędzia z niego wykonywane cieszyły się zasłużoną sławą. Topory ze świętokrzyskiego krzemienia spotykają archeolodzy podczas prac nawet w basenie Morza Śródziemnego.

Wydobycie krzemienia było w czasach prehistorycznych zadaniem bardzo rudnym. Krzemień nie występuje bowiem jako jednolite złoże, podobne na przykład do węgla Ala tworzy punktowe skupiska w innych skałach. Proces jego poszukiwań i wydobycia był wiec czasochłonny, trudny i skomplikowany. Największym zagłębiem wydobywczym tej właśnie skały były okolice Ostrowca Świętokrzyskiego. Obecnie jego teren obejmuje rezerwat archeologiczny Krzemionki. 

Na jego terenie znajdują się pozostałości kilkuset dawnych kopalń. Jeden z szybów udostępniony jest dla zwiedzających w formie trasy podziemnej. Niedaleko niego zlokalizowano także specjalne stanowiska, gdzie odtworzono wygląd prehistorycznych wyrobisk i obozowisk poszukiwaczy krzemienia. 

Najbardziej emocjonująca jest jednak podróż pod ziemię do starej sztolni. Można tu zobaczyć korytarze drążone przez neolitycznych górników oraz stwierdzić na własne oczy jak trudną była praca w takiej kopalni. Specjalne figury obrazują jak wyglądała praca tych ludzi i w jakich warunkach się odbywała.  

W poszerzonych na potrzeby turystów ścianach korytarzy zobaczyć można smugi krzemienia pasiastego. Łatwiej jest w ten sposób wyobrazić sobie jakie ilości skał musiały zostać wydobyte aby dokopać się do cennej skały.

Całości ekspozycji dopełnia znajdująca się przy wejściu na teren rezerwatu wioska neolityczna gdzie zobaczyć można w jakich warunkach mieszkali ludzie przed kilkoma tysiącami lat.