Podlaski szlak przenikania kultur

Podlasie to kraina położona na styku dawnych ziem Polski i Rusi. Jeszcze na początku XX wieku wielu tutejszych mieszkańców żyło w swoich wioskach zupełnie odciętych od świata, wśród bagien i puszczy. Tu od wieków mieszały się wpływy polskie i ruskie. Dołączyła do tego spora grupa ludności żydowskiej zamieszkująca niewielkie podlaskie miasteczka. 

Dziś wzdłuż Bugu, będącego osią Podlasia oglądać można wiele pamiątek wskazujących na wielokulturowy charakter regionu. Najlepiej przejechać te tereny samochodem lub rowerem podziwiając piękne nadbużańskie krajobrazy.

Zwiedzanie najlepiej zacząć we Włodawie, gdzie znaleźć można cerkiew, kościół i synagogę. Ta ostatni udostępniona jest do zwiedzania i mieści muzeum prezentujące historię Żydów w regionie. Zgromadzono tu liczne przedmioty codziennego użytku, książki, wyposażenie domu modlitwy i stroje będące w użyciu tutejszych Żydów do czasu II wojny światowej.

Nieopodal znajduje się zbudowana na planie krzyża greckiego cerkiew. Wieńczy ją sporej wielkości kopuła z wieżyczką. Kilka ulic dalej mieści się z kolei katolicki klasztor paulinów. Zbudowana w stylu barokowym świątynia przyciąga wzrok wysoką, dwuwieżową fasadą. Włodawa jest typowym przykładem miasteczka z tych terenów, gdzie żyli obok siebie Polacy, Rusini i Żydzi.

Poruszając się wzdłuż Bugu na północ dojechać można do Jabłecznej gdzie mieści się męski prawosławny monastyr pod wezwaniem świętego Onufrego. Zbudowana w pierwszej połowie XIX wieku świątynia posiada układ typowy dla cerkwi z tego okresu i kryje w swym wnętrzu piękny trzyrzędowy ikonostas z uważaną za cudowną ikoną świętego Onufrego.

 Jadąc dalej na północ dojedziemy do niewielkiej wsi Kostomłoty. Znajduje się tu jedyna w Polsce cerkiew neounicka. Jest ona świadectwem odrodzenia się cerkwi unickiej po okresie przymusowej rusyfikacji i przymuszania do przejścia na prawosławie wiernych z terenów zaboru rosyjskiego. Parafia w Kostomłotach liczy sobie około 140 członków. Nabożeństwa sprawowane są w niewielkiej drewnianej cerkwi pod wezwaniem świętego Nikity Męczennika.

 Podróżując wzdłuż Bugu dotrzemy w końcu do Kodnia, dawnej siedziby rodziny Sapiehów. Na terenie majątku mieści się słynna Kalwaria Kodeńska zaś w późnorenesansowej bazylice świętej Anny znajduje się czczony jako cudowny obraz matki Bożej Kodeńskiej ukradziony w Rzymie w I połowie XVII wieku przez Mikołaja Sapiehę. Zobaczyć można także ruiny pałaców Sapiehów oraz dawną letnia rezydencje mieszczącą obecnie dom pomocy społecznej.

Podlasie południowe to niezwykłe połączenie przepięknych nadbużańskich krajobrazów z arcyciekawym obrazem kulturowym, który wciąż zachwyca kolejne pokolenia turystów.